Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Упраўленне па адукацыі, спорце і турызме Клецкага райвыканкама
Дзяржаўная ўстанова адукацыі
«Тучанская сярэдняя школа Клецкага раёна»
Школа прад'яўляе першакласніку вялікія патрабаванні. Дзіця ўключаецца ў сістэматычную навучальную працу, у яго з'яўляюцца новыя абавязкі і клопаты, яму даводзіцца падоўгу знаходзіцца без руху. Арганізуючы рэжым для дзіцяці, бацькі могуць паспяхова падрыхтаваць яго да навучання ў школе.
Для дзяцей правільна арганізаваны рэжым - умова не толькі захаванне і ўмацаванне здароўя, але і паспяховая вучоба. Рэжым - гэта рацыянальнае і дакладнае чаргаванне сну, ежы, адпачынку, розных відаў дзейнасці на працягу сутак. Разгледзім падрабязней састаўныя часткі рэжыму.
Велізарнае значэнне ў падтрыманні працаздольнасці першакласніка мае сон. Для дзяцей 6-7 гадоў нармальная працягласць сну -10-12 г. Недастатковая працягласць сну шкодна адбіваецца на нервовай сістэме дзіцяці: паніжаецца дзейнасць кары галаўнога мозгу ў адказ на раздражненне.
Але для паўнавартаснага адпачынку цэнтральнай нервовай сістэмы і ўсяго арганізма важна забяспечыць не толькі неабходную працягласць, але і дастатковую глыбіню сну. Для гэтага трэба наступнае: прывучыць дзіця класціся і ўставаць у адзін і той жа час.
Калі дзіця кладзецца спаць у вызначаную гадзіну, яго нервовая сістэма і ўвесь арганізм загадзя рыхтуюцца да сну; час перад сном павінна праходзіць у занятках, якія успакойваюць нервовую сістэму. Гэта могуць быць спакойныя гульні, чытанне; перад сном неабходна праветрыць пакой. У момант засынання дзіцяці, а таксама падчас яго сну трэба стварыць спакойнае становішча (ухіліць яркае святло, выключыць тэлевізар ці радыёпрыёмнік, перастаць гучна размаўляць); дзіця павінна спаць у прасторнай, чыстай, не занадта мяккай пасцелі.
Харчаванне. Ежа патрэбна дзіцяці не толькі для выпрацоўкі энергіі і аднаўлення разбураных у працэсе жыццядзейнасці рэчываў і клетак, але і для пабудовы новых клетак і тканак. У арганізме дзіцяці працэсы росту адбываюцца асабліва інтэнсіўна. У ежы павінны змяшчацца ў правільным з суадносінах усе рэчывы, якія ўваходзяць у састаў тканін чалавечага арганізма: бялкі, тлушчы, вугляводы, мінеральныя солі і вітаміны.
Бялкі, якія змяшчаюцца ў малацэ, мясе, рыбе, яйках - асноўная крыніца матэрыялу для пабудовы тканін.
Тлушчы служаць перш за ўсё для пакрыцця энергетычных затрат, з іх утворыцца тлушчавая тканіна ў арганізме. Але залішняя колькасць тлушчу ў харчаванні вядзе да парушэння абмен рэчываў. У ежы дзяцей павінны змяшчацца тлушчы жывёльнага і расліннага паходжання.
Вугляводы, якія ёсць у цукры. крупы, бульбы мучных прадуктах, у асноўным забяспечваюць арганізм энергіяй. Калі спажыванне вугляводаў залішняе, то частка іх ператвараецца ў тлушчы.
Мінеральныя рэчывы і вітаміны спрыяюць нармальнаму росту, развіццю і жыццядзейнасці арганізма, абмену рэчываў.
Правільнае харчаванне дзяцей прадугледжвае суадносіны бялкоў, тлушчаў і вугляводаў 1: 1: 3. Калі гэтыя суадносіны парушаны, то нават высакаякасная ежя засвойваецца дрэнна.
Ежа павінна быць разнастайнай і смачна прыгатаванай. Тады яна ўзбуджае апетыт, з'ядаецца з задавальненнем, лепш засвойваецца і прыносіць больш карысці. Дзіцяці вучаць есці не спяшаючыся, перажоўваючы ежу. Ён не павінен размаўляць падчас ежы, займацца пастароннімі справамі, бо ўсё гэта неспрыяльна адбіваецца на вылучэнні страўнікавага соку і наступным страваванні.
У распарадку дня дашкольніка строга прадугледжваюць рэжым харчавання які не павінен парушацца. Дзіця старэйшага ўзросту авалодвае радам гігіенічных навыкаў, якія дапамагаюць яму захоўваць здароўе і спрыяюць правільнаму развіццю. Ён павінен выконваць правілы асабістай гігіены і мець звычку да самаабслугоўвання.
Дзень будучага школьніка пачынаецца з ранішняй гімнастыкі, якая дабратворна дзейнічае на яго агульны стан і самаадчуванне. Прачнулася дзіця санлівае, у яго адзначаецца некаторая скаванасць рухаў. Пасля ранішняй гімнастыкі з'яўляецца пачуццё бадзёрасці і павялічваецца працаздольнасць. Улічваючы што мышцы дзіцяці 6-7 гадоў недастаткова развіты, характар і колькасць практыкаванняў павінны быць строга дазаваны. Дзецям гэтага ўзросту рэкамендуецца не больш за 5-7 практыкаванняў. Падчас гімнастыкі дзіця павінна быць лёгка апрануты: майка, трусы і тапкі. Ранішнюю гімнастыку неабходна праводзіць пры адкрытай фортцы. Пасля гімнастыкі ідуць водныя працэдуры (абціранне, абліванне).
Прыкладныя комплексы практыкаванняў можна ўзяць з наступных кніг: Ляскова Г. П., Буцынская П. П., Васюкова В. І. «Агульнаразвіваючыя практыкаванні ў дзіцячым садзе» - 1981, Асокіна Т. І., Цімафеева А. А. «Фізічныя практыкаванні і рухомыя гульні для дашкольнікаў» - 1971
Скура дзяцей далікатная, лёгка ранімая, таму патрабуе пастаяннага догляду. Дзіця павінна кожны дзень раніцай і ўвечары мыць твар, рукі, вушы, шыю з мылам. Неабходна клапаціцца і аб чысціні ног, прывучаць дзяцей мыць іх штодня, асабліва ўлетку. У дзіцяці павінна быць уласны грэбень. Да навыкаў асабістай гігіены адносіцца і догляд за поласцю рота. Чысціць зубы неабходна штодня, а пасля кожнай ежы - паласкаць рот цёплай вадой.
Захаванне гігіенічных навыкаў становіцца звычкай дзіцяці; але пакуль гэтая звычка не склалася, варта штодня нагадваць дашкольніку аб неабходнасці выконваць правілы асабістай гігіены, паступова падаючы яму вялікую самастойнасць.
Крыніца: http://doshvozrast.ru/rabrod/konsultacrod74.htm
Падрыхтавала настаўнік пачатковых класаў В.А.Касцюкевіч
свернуть